"رمان نویسان، خود محصول دوره و زمانه و جامعه ای هستند که در آن زندگی می کنند."
این گفته روشن می کند که با تغییرات جامعه، رمان نیز تغییر می کند و شکل تازه ای به خود می گیرد. کارلوس فوئنتس در آغاز مقالهٔ سروانتس و نقد خواندن می گوید:
«اگر از من بپرسند عصر جدید از چه زمانی آغاز شد، میگویم از آن زمانی که دن کیشوت لامانچا در سال ۱۶۰۵ میلادی دهکدهٔ خود را ترک گفت، به میان دنیا رفت و کشف کرد که دنیا به آنچه او درباره اش خوانده، شباهتی ندارد»
به عبارتی، دن کیشوت همان من تنها یا انسان مدرنی است که از نیروهای غیر بشری و حمایت های اساطیری بهره ای ندارد و خود باید به تنهایی به مبارزه با دنیایی برخیزد که با او بیگانه است. در حالی که در حماسه ها و رمانس ها و داستان های پهلوانی اگر دقت کنیم، می بینیم که آشیل و ادیپوس یونانی، جهان را همانطور تفسیر می کنند که آرتورشاه انگلیسی و رولان فرانسوی. اینان در آنچه می بینند تردید نمی کنند و به حقیقتی یگانه باور دارند.
آلخوکار پانتیه می گوید: «سروانتس «من» جدیدی ابداع می کند» و اکتاویو پاز در تعریف ادبیات جدید می گوید: «ادبیات جدید هم مثل ادبیات گذشته از قهرمانان و اوج و فرود آنان می گوید اما آنان را تحلیل هم می کند. دن کیشوت، آشیل نیست؛ او در بستر مرگ سخت به کندوکاو در وجدان خود می پردازد».
به زبان دیگر، رمان مدرن غربی مبتنی بر اندیشه های اومانیستی پس از رنسانس است. در واقع از دن کیشوت به بعد است که همزمان با کشفیات جدید در علم و جنبش هایی نظیر دینپیرایی تقابل انسان با گذشتهٔ خویش آغاز می شود و فرزندان این زمانه، رمان مدرن می نویسند.
مهم ترین مولفه های رمان مدرن از دیدگاه فلسفی هنر عبارتند از: بحران واقع نمایی، مرکزیت زدایی، آشنایی زدایی، انزوا و ابهام معنایی. از نظر صوری نیز رمان مدرن با قهرمان سنتی، طرح قصه و راوی المپی وداع می گوید. کنراد کنست فقدان فضای معنوی و تجلی ارزش های اخلاقی را مهم ترین شاخصهٔ رمان مدرن می داند و معتقد است این رمان ها از نظر حال و هوا بسیار متشنج و دارای تضاد هستند. دیگر عبارتی از انجیل و ایمان به انسانیت، که تغییری نکرده باشد، در میان این منجلاب هزل و غرائز پست پیدا نمی شود. انسان ها به عنوان افرادی نفرت انگیز، به عنوان دنباله روهایی متوسط، مدیران تازه به دوران رسیده، متقلب و عیاش، شکنجه گر و قربانیان دست بسته نشان داده می شوند.
ویرجینیا وولف می گوید: «نخستین گام در عمل خواندن رمان، یعنی تأثیرپذیری تا بیش ترین درک، تنها نیمی از فرایند خواندن است. اگر قرار است تا حداکثر لذت را از رمان ببریم، باید به دنبال نیم دیگر باشیم. البته نه با عجله و فوری: منتظر شوید تا غبار خواندن بخوابد، کشمکش و دودلی فرو بنشیند؛ قدم بزنید، صحبت کنید، گلبرگ های خشکیدهٔ گلی را بچینید یا بخوابید. آن وقت است که ناگهان بدون ارادهٔ ما، کتاب به سمت ما برمی گردد.»
رمان مفهومی ذهنی و انتزاعی است. یعنی رمان مبین مفهومی ذهنی است که در نتیجهٔ خواندن رمان های بسیار متعدد و کاملاً متفاوت شکل گرفته است. پس هرگاه سخن از رمان به میان می آوریم، لاجرم تعریفی را تعمیم می دهیم که هر قدر از بررسی داستان های خاص بیشتر فاصله بگیرد، به همان میزان جالب توجه تر و کم معناتر می شود. در واقع رمان یا رمانس بدون شرکت خواننده و سعی او در تکمیل اثر، هستی نمی یابد. به عبارت دیگر تا زمانی که خواننده نتواند یا نخواهد داستان را بر اساس اشاره های نویسنده در ذهنش بیافریند، خواندن واقعی صورت نمی گیرد. در این صورت، خود داستان خوانده نمی شود، بلکه مطالبی دربارهٔ آن خوانده می شود.
خواندن، هنر خلاقی است و دارای همان شرایط و محدودیت هایی است که هر بینندهٔ آثار هنری با قوهٔ خیال خود یک قطعه سنگ، رنگ های روی بوم، صدا و سایر چیزهایی را که به خودی خود کاملاً بی معنا هستند، به اثری صوری و معنادار تبدیل می کند. معنی حاصل را تخیل ناشی از نمادها خلق می کند و این تخیل باید ابتدا در زمینهٔ کاربرد و معنی نظامی نمادین، فرهیخته باشد. درست همان گونه که خود هنرمند فرهیخته شده است. خواننده شاید تصور کند که کاملاً پذیرا و فاقد قوهٔ تشخیص است و بکوشد تا بدون هرگونه قضاوت یا دخالتی، دست به تجربه ای بزند؛ اما در واقع او مشغول عمل خلاق بسیار فعال و پیچیده ای است و دلیل بی توجهی او این است که بخش اعظم این عمل در ضمیر ناخودآگاه روی می دهد.
در حقیقت رمان فارسی با رمان سرگذشت حاجی بابای اصفهانی، به قلم میرزا حبیب اصفهانی آغاز میشود. این رمان سرشار است از حقایق تاریخی و اجتماعی عصر قجر، لطایف و بدایع، آداب و رسوم و عقاید ایرانیان و شیوهٔ مملکتداری حکام قاجار. محمدتقی بهار میگوید: «این رمان به عنوان شاهکار قرن سیزدهم ادبیات فارسی شناخته میشود».
این نوع ادبی داستان و داستاننویسی بر اثر توسعهٔ ارتباط ایران و اروپا در زبان فارسی پدید آمدهاست؛ و داستاننویسی به شیوهٔ امروزی در کشورهای عربی، ترکیه،ایران و هندوستان کمابیش هم زمان و در اواخر نیمهٔ دوم قرن نوزدهم باب شده است. از موجبات و مقدمات پیدایش رمان در زبان فارسی میتوان به ورود صنعت چاپ، تأسیس مطبوعات و ترجمه از زبانهای اروپایی که تحت تأثیر زبان فرانسه و بعدها تحت تأثیر زبانهای روسی و انگلیسی بودهاست، اشاره کرد. از رمانهای این دوره میتوان به امیرارسلان نامدار، کتاب احمد (نوشتهٔ طالبوف) وسیاحتنامه ابراهیمبیگ اشاره کرد. داستان فارسی امروزی از آغاز قرن بیستم رواج یافت. گرایشهای ملیگرایانه و جستجوی اساطیر کهن بر داستاننویسی این دوره تأثیر گذاشتهاست. در این رابطه میتوان به آثاری همچون شمس و طغرا، عشق و سلطنت، دامگستران، لازیکا، دلیران تنگستان، تهران مخوف، هما، پریچهر، زیبا، جنایات بشر یا آدم فروشان قرن بیستم، دارالمجانین و دسیسه اشاره کرد. رمان آتش بدون دود هفت جلدی :نادر ابراهیمی
رمان مدرن در ایران با صادق هدایت (بوف کور) آغاز میشود. سپس با صادق چوبک (سنگ صبور) و هوشنگ گلشیری (شازده احتجاب) ادامه مییابد. جریان مدرنیسم پس از پیروزی انقلاب به حاشیه رانده شد و یک دهه بعد دوباره اقبال بدان افزون گردید. هوشنگ گلشیری موثرترین تئوریسین رمان مدرن بعد از انقلاب است که چه با آثار خود چون رمانهای آیینههای دردار و جننامه و چه با درسهای داستاننویسی خود، برخی نویسندگان جوان را به این مسیر سوق داد. رمانهای نوشدارو (علی مؤذنی، ۱۳۷۰)، سمفونی مردگان (عباس معروفی، ۱۳۶۸)، نقش پنهان(محمد محمدعلی، ۱۳۷۰)، نیمهٔ غایب (حسین سناپور، ۱۳۷۸) و دل دلدادگی (شهریار مندنیپور، ۱۳۷۷) از جمله نمونههای برجسته رمان مدرن در این دوره هستند. دانلود رمان عاشقانه
رمان مدرن فارسی پس از انقلاب عمدتاً به نقد وضعیت فرهنگی و سیاسی موجود در جامعه میپردازد. رویکرد اصلی جریان مدرن، همچون رئالیستهای سنتی رویکردی انتقادی است با این تفاوت که موضوع انتقاد آنان نه نظام سلطنتی پیش از انقلاب، بلکه وضعیت سیاسی حاضر است. مهمترین تفاوت مدرنیسم داخلی با مدرنیسم غربی در همین تفاوت نگرش به تحولات اجتماعی نهفتهاست. مدرنیسم غربی با کنارهگیری از واقعیت بیرونی، به ذهنیتگرایی افراطی پناه میبرد و هیچگونه مسئولیت اجتماعی یا نقش اصلاحطلبی برای خود قائل نیست. اما نویسندهٔ مدرنیست داخلی که نمیتواند خود را از دغدغههای سیاسی و اجتماعی روزانه رها سازد، رویکرد انتقادی اسلاف رئالیست خود را البته با تکنیکهای روایت ذهنی مدرن در عرصههای اجتماعی دنبال میکند؛ و بدین ترتیب احساس میکند به مسئولیت اجتماعی و ایدئولوژیک خود عمل کردهاست.
رمان مدرن فارسی علیرغم آنکه فرمی مشابه آثار مدرن غرب دارد، نگاه سنتی خود را به موضوعات حفظ میکند. روح و اندیشه ذاتی رمان غرب مبتنی بر نیستانگاری اومانیستی است و درک این اندیشه مستلزم آشنایی و انس عمیق نویسنده باادبیات غرب است؛ اما این حس و حال اومانیستی هیچگاه در نویسندگان داخلی به کمال یافت نشدهاست و به همین صورت نوعی دوگانگی و تضاد در صورت و محتوای رمان مدرن فارسی قبل و بعد از انقلاب وجود دارد. نویسندگان رمان مدرن در نقد هنجارهای ناشی از نوعی تفکر دینی عمدتاً به دو مضمون میپردازند. نخست ستیز سنت ومدرنیته در قالب جنگ پدران و پسران و دوم نقد برخی از ارزشهای اخلاقی رایج؛ گفتمان رمان مدرن فارسی در واقع همان گفتمان صادق هدایت در بحث تجدد و عقبماندگی است که اینبار فاقد صراحت است.
در بوف کور دو شخصیت زن وجود دارند. یکی زنی با چشمهای جادویی و اندام اثیری و دیگری زنی لکاته و بدکاره. بعد از هدایت نیز نویسندگان بسیاری بودهاند که با سبک و تکنیک مدرن نوشتند اما آنها نیز برای شخصیت زن داستان خود، همین دو شخصیت را انتخاب کردند. سیمین دانشور اولین زنی است که در رمانش سووشون، این نگاه سنتی به زن را شکستهاست. زری شخصیت اصلی کتاب، زنی است با ترسها و تنهاییهایش که به تدریج در خلال داستان تحول پیدا میکند؛ گرچه او در ابتدا زنی ترسو و محافظهکار است، اما در پایان به زنی شجاع بدل میشود. این نگاه منجر به شکلگیری نوع جدیدی از رمان در ایران شدهاست که به رمان زنانه مشهور است. موضوع اصلی رمانهای زنان بر محور مسایل خود آنان دور میزند. به نظر آنها رمان بهترین محمل
برای بروز دنیای درونی، تنهایی، دردها و رنجهای آنان است و میتواند آنان را در راه احقاق حقوق خود یاری کند. زنان رماننویس به سختی تلاش میکنند تا هویت خویش را در زمینههای اجتماعی، فرهنگی و به ویژه ادبی ابراز کنند. جوایزی که در سالهای اخیر به دست آوردهاند، نشانهٔ قابلیت و سعی و تلاش آنان است. پیش از انقلاب زنان رماننویس اندکی وجود داشتند اما پس از انقلاب به تعدادشان افزوده شدهاست. اکنون حدود پنجاه زن رماننویس وجود دارند که بیش از نیمی از آنها تحصیل کرده هستند. از میان آنها میتوان به زویا پیرزاد، فریبا وفی، سپیده شاملو و دیگران اشاره کرد.
برای دانلود رمان جدید میتوانید به سایت نودوهشتیا مراجعه کنید. و برای نویسندگی رمان به انجمن نودهشتیا www.98iia.com
این نوشته رپورتاژ: دانلود رمان فارسی جدید برای اولین بار در بهترین های اندروید دانلود رایگان نرم افزار اندروید و بازی اندروید منتشر شده است.
17/08/2018 02:06 PM
2014 © Iranian apps and news